Ode aan de eredivisie

Ieder jaar zwelt het commentaar op het niveau van de eredivisie weer aan. Ik beleef echter al jaren veel plezier aan onze vaderlandse competitie. Tijd voor een ode aan de competitie die mij wekelijks blij maakt(e).

Antti Sumiala, Ali Ibrahim, Eric Viscaal, Dejan Govedarica, Graham Arnold, Pablo Sanchez, Wasiu Taiwo, Dmitri Khokhlov, Emerson, Cristiano, Mario Rodriguez, Dumitru Mitrita, Leeroy Echteld, Erik Regtop, Emiel van Eijkeren, Victor Kros, Michel Boerebach, Dean Gorré, Sunday Oliseh, Henri van der Vegt, Willem Korsten, Marko Perovic, Lucian Sânmărtean, Dmitri Shoukov, Yassine Abdellaoui, Rick Hoogendorp, Ronald Hamming, Maurice Graef, Edgar Barreto, Gerard de Nooijer, Ovidiu Stinga, Giorgi Kinkladze, Sergio, Jorg Smeets, Harry Decheiver, Ivica Vuko, Youri Petrov, Marino Promes, Ǵorǵi Hristov, Ali El Khattabi, Jatto Ceesay, John den Dunnen, Roberto Lankohr, Ignacio Tuhuteru, Florin Constantinovici, Juul Ellerman.

De realiteit van de kernramp in Tsjernobyl

In november 2013 reisde ik met een groep vrienden naar Kiev. Om de schitterende stad te zien en om een excursie te maken naar Tsjernobyl. Een reis om nooit te vergeten. Onderstaand verslag verscheen in het personeelsblad MIX van NDC mediagroep.

Verdeelde reacties als ik vertel dat ik een bezoek ga brengen aan Tsjernobyl, waar zich een van de grootste wereldrampen aller tijden afspeelde. Van ‘Wow. Wereldgeschiedenis’ tot ‘Ramptoerisme!’. Een verslag van de reis naar een van de meest bizarre plekken ter wereld.

Het is zaterdagochtend 9 uur in Kiev. Een busje rijdt voor bij Hostel Gagarin. Onze gids stapt uit en begint meteen te vertellen onze reis richting Tsjernobyl. Hollanders als we zijn, vragen we voordat hij zijn verhaal af kan maken naar zijn naam. “Igor. Hoe vaak ik al naar Tsjernobyl ben geweest? Zo’n drie-, vier-, vijfhonderd keer.” Hij schiet weer in de gidsmodus en meet met zijn Geigerteller de straling in Kiev. De meter slaat uit tot 0,4. “In Nederland is de straling standaard 0,5. In een vliegtuig krijg je gedurende de reis 3,0 straling te verwerken.”

Igor start de motor van zijn busje in en lapt alle snelheidsbeperkingen aan zijn laars. Al snel verruilen we het woud van grauwe flats voor de landerijen buiten Kiev. Armoede overheerst langs de erbarmelijk slechte wegen. In de verte staan vrijstaande villa’s. De weg naar Tjsernobyl is lang de omgeving wordt het leger en leger, alsof je ieder moment over het randje van de aarde kunt rijden. Met nog dertig kilometer te gaan, komen we langs de eerste van twee checkpoints. Oekraïense soldaten met bontmutsen controleren onze paspoorten en inspecteren het busje. “Geen foto’s”, drukt Igor ons op het hart. “Ze laten je wel door, maar op de terugweg zorgen ze voor problemen. They are dogs.”

Na een minimale inspectie rijden we het ‘verboden gebied’ in. Links en rechts zien we bossen met vervallen huizen waar vroeger het dorp Tsjernobyl was gevestigd. Igor zet zijn busje in de berm bij het voormalige kinderdagverblijf van Tsjernobyl. De straling schommelt hier rond de 0,5. Hij houdt zijn geigerteller boven een onschuldig ogend hoopje modder. De eerste waarde die wordt gemeten is 14, waarna deze nog een stuk verder oploopt. De omgeving is met een waarde van 0,5 alles behalve radioactief. 

Ook in het geplunderde, vervallen en van ellende uit elkaar vallende kinderdagverblijf vormt straling niet het grootste gevaar. Gaten in de vloer, gebroken ruiten en scherpe randen wel. Tussen de gevaren door zien we wat er nog over is van wat ooit een plek was waar kinderstemmetjes klonken. Boekjes liggen op de grond onder een dikke laag stof, de haakjes voor de kinderjasjes zijn al 27 jaar ongebruikt en de kinderbedjes staan her en der door de kamers.

Het strakke tijdschema noopt ons om deze indrukwekkende plek te verlaten. Igor trapt het gaspedaal wederom flink in. De eerste gordels gaan om. In de verte is de bewuste kernreactor zichtbaar. Op 200 meter stopt Igor. De geigerteller laat een waarde van 0,9 zien. Bij iedere stap die we richting het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers zetten, gaat de waarde omhoog. Bij het monument, op 150 meter van de reactor, valt 3,2 af te lezen. Voor ons lopen vele werklui vrolijk fluitend rond. Zij werken dagelijks in het stralingsgebied om de nieuwe sarcofaag af te bouwen. Deze mobiele mantel kost bijna 800 miljoen en wordt uiteindelijk in zijn geheel over de reactor geschoven, omdat de huidige sarcofaag scheuren vertoont. 

Scheuren zo groot dat de vogels inmiddels in en uit kunnen vliegen. Van een afstandje is het gewoon een hele lelijke fabriek, maar het verhaal erachter maakt het moment bijzonder. Wat een energiebesparende proef moest worden, eindigde in een catastrofe. De mannen die een 150 meter lange tunnel tot onder de reactor groeven, zijn de eeuwige helden. Zij stortten beton onder de reactor, zodat er niks lekte in het grondwater. Was dit wel gebeurd, dan was heel Europa onbewoonbaar geweest. Enkel op de plek waar we nu staan, snap je die realiteit.

Onze volgende bestemming is Pripyat, de stad met 43000 inwoners die daags na de ramp in allerlei hun huizen moesten verlaten. Oude foto’s laten zien hoe het stadje eerder was. Er staan nu bomen waar vroeger een schoolplein was. We mogen de school van drie verdiepingen hoog in. Opnieuw het troosteloze beeld. Vanuit Kiev kwamen plunderaars naar Pripyat om alles van waarde uit de gebouwen te halen. Dit met totale chaos tot gevolg. Niets is meer heel. Hetzelfde geldt voor de naastgelegen sporthal en zwembad. In het busje zagen we nog beelden van zwemmende kinderen, nu is het enkel nog een leeg blok beton. Niet veel verderop staat de kermis die nooit is gebruikt. Twee dagen na de ramp zou de permanente kermis openen. Het reuzenrad, de botsauto’s en de zweefmolen zouden nimmer een lach op de gezichten van de inwoners van Pripyat tonen.

Vol van hetgeen aan ons voorbij is getrokken, scheurt Igor weer richting Kiev. Voor vijf uur moeten we het checkpoint weer voorbij zijn, dus haast hij zich. Links van ons is de reactor nog zichtbaar. De gids vermindert geen vaart. We zijn heel even in de greep van de reactor, want de geigerteller op het dashboard van Igor begint weer te piepen. Hij houdt de microfoon voor het metertje om het ons zo goed mogelijk te laten horen. Bij het opkijken, merkt hij pas op dat een bocht nadert. Met vier wielen denderen we in het stralingsgebied door de berm, waarna we weer met evenzoveel wielen op de weg belanden. Igor lacht als een boer met kiespijn. Om mij heen hoor ik diverse klikjes, de gordels gaan om. Ik volg hun voorbeeld, want de reis kon nog wel eens de gevaarlijkste missie van vandaag worden.